🔎 روشهای تست شیر برقی کولر گازی
🌀 شیر برقی چیست و چه وظیفهای دارد؟
شیر برقی (Solenoid Valve) قطعهای الکترومکانیکی است که وظیفه دارد جریان مبرد را در سیکل تبرید باز یا بسته کند. این قطعه معمولاً در مسیر لولهی مایع یا لولهی برگشت قرار میگیرد و نقش کلیدی در کنترل جریان مبرد بین واحد داخلی و بیرونی دارد.
در برخی مدلها، شیر برقی وظیفهی سوییچکردن بین حالت سرمایش و گرمایش (در کولرهای اینورتر یا چهار فصل) را نیز بر عهده دارد.
1. 🔌 بررسی ولتاژ ورودی به کویل شیر برقی
هدف: اطمینان از اینکه برق به شیر برقی میرسد یا خیر.
مراحل:
دستگاه را روشن کنید و روی حالتی قرار دهید که شیر برقی باید فعال شود (مثلاً گرمایش در سیستمهای چهار فصل).
با یک مولتیمتر، پروبها را به دو سر سیمهای تغذیه کویل شیر برقی متصل کنید.
در حالت عملکرد، معمولاً باید عددی در حدود:
۲۲۰ ولت AC (در مدلهای با برق مستقیم شهری)
یا ۲۴ ولت AC/DC (در برخی برندهای خاص مثل LG یا سامسونگ) نمایش داده شود.
✅ اگر ولتاژ وجود ندارد: مشکل از برد، رله یا سیمکشی است—not از خود شیر.
✅ اگر ولتاژ هست ولی شیر کار نمیکند: به تست مقاومت بروید.
2. ⚡ تست مقاومت کویل (اهمگیری)
هدف: بررسی سلامت سیمپیچ کویل (Solenoid Coil)
مراحل:
برق دستگاه را قطع کنید.
مولتیمتر را روی حالت اهم (Ω) قرار دهید.
دو سر مولتیمتر را به دو سر کویل شیر برقی متصل کنید.
تفسیر نتایج:
مقاومت نرمال بین ۲۰ تا ۶۰ اهم است (بسته به برند و مدل).
مقدار خیلی کم (نزدیک صفر) = اتصال کوتاه، سیمپیچ سوخته است.
مقدار بسیار بالا یا بینهایت = قطعشدگی در سیمپیچ → کویل سوخته است.
✅ اگر مقدار نرمال بود و برق به کویل میرسد، ولی شیر باز نمیشود، مشکل از پین داخلی یا گیر مکانیکی است.
3. 🧰 تست تغییر فشار با گیج منیفولد
هدف: بررسی عملکرد فیزیکی شیر در باز و بسته کردن مسیر مبرد.
مراحل:
گیج منیفولد را به شیر سرویس (خط مکش و دهش) متصل کنید.
کولر را روی حالت سرمایش روشن کنید و فشار را بخوانید.
سپس به حالت گرمایش (heat mode) تغییر وضعیت دهید و مجدد فشار را بخوانید.
تفسیر:
در صورت عملکرد صحیح شیر برقی، تغییر محسوسی در فشارهای مکش و دهش دیده میشود.
اگر فشار تغییر نکند یا سیستم کند عمل کند، احتمال دارد شیر گیر کرده یا نیمهباز مانده باشد.
4. 🧲 تست با آهنربا (برای مدلهای خاص)
هدف: بررسی باز و بسته شدن مکانیکی پین داخلی شیر برقی
مراحل:
یک آهنربای قوی (مانند نئودیمیومی) تهیه کنید.
آن را نزدیک بدنه فلزی شیر برقی بگذارید.
در برخی مدلها، با جابهجایی آهنربا ممکن است صدای کلیک ضعیفی شنیده شود.
این روش دقیق نیست ولی در برخی موارد برای تشخیص گیر کردن پین استفاده میشود.
5. 🧪 تست عملکرد حرارتی کویل
هدف: بررسی گرم شدن بیش از حد یا عدم گرم شدن کویل در زمان عملکرد
مراحل:
شیر برقی را در حالت فعال روشن نگه دارید.
با لمس کویل (با احتیاط) یا استفاده از ترمومتر لیزری، دمای سطح کویل را اندازهگیری کنید.
در حالت نرمال، کویل باید مقداری گرم شود (معمولاً 40-60°C)
اگر اصلاً گرم نشود → برق نمیرسد یا کویل سوخته است.
اگر بیش از حد داغ شود → اتصال کوتاه داخلی یا کارکرد غیرعادی دارد.

📌 نکات مهم ایمنی در حین تست:
همیشه قبل از کار، برق دستگاه را بهطور کامل قطع کنید.
از ابزار عایقدار استفاده کنید.
در صورت شک به نشت گاز یا خرابیهای جدی، کار را به تکنسین مجرب بسپارید.